Selecciona una palabra y presiona la tecla d para obtener su definición.
Indice


 

111

Cfr. H. Friedrich, Montaigne, París, 1968, págs. 238-239; F. Rico, Vida u obra de Petrarca, I, págs. 501-502. [Comp. abajo, págs. 86-88].

 

112

Según la llama L. J. Woodward, «Author-Reader Relationship in the L. de T», en Forum for Modern Language Studies, I (1965), pág. 44, citado por R. W. Truman, en The Modern Language Review, LXIV, pág. 65.

 

113

La imagen de «la sepultura del olvido» (corriente en España por lo menos desde el Prólogo a la Historia Compostellana: «ne... abolita in foveam oblivionis labefierent...») está en deuda fundamental con el Pro Archia, X, 24: «Alexander... cum in Sigeo ad Achillis tumulum astitisset: 'O fortunate', inquit, 'adolescens, qui tuae virtutis Homerum praeconem inveneris!' Et vere. Nam nisi Illias illa extitisset, idem tumulus, qui corpus eius contexerat, nomen etiam obruisset».

 

114

Cfr. A. Momigliano, Lo sviluppo della biografia greca, Turín, 1974, págs. 17, 95.

 

115

Vid. también Bellum Catilinae, I-III.

 

116

Repárese, por otra parte, en que Lázaro habla de no desechar «ninguna cosa... pudiendo sacar della algún fructo. Porque, si así no fuese, muy pocos escribirían...». La concatenación sugiere que el «fructo» lo sacará el autor (y será la «alabanza»), no el lector, según suele admitirse; y el Pro Archia apoya tal exégesis al insistir en el «gloriae fructus» ( X, 23; cfr. VII, 12, 16).

 

117

Pobremente estudiado por H. Mechoulan, L'antihumanisme de J. G. de Sepúlveda, El Haya, 1974, págs. 156-166.

 

118

Vid. Pro Archia, VII, 16 («Quod si non hic tantus fructus ostenderetur et si ex his studiis delectatio sola peteretur...») y XI, 28 (citado arriba). Como muestra de las lucubraciones humanísticas sobre la gloria, y para situar levemente la tradición de Lucena, valga una cita de Petrarca, De viris illustribus, ed. G. Martellotti, Florencia, 1964, pág. 275: «respondebo in nulla usquam gente tantam exemplorum copiam fore eorum qui virtute, sola ipsius pulcritudine delectati, nulla exterius impellente complexi sunt. Huic tamen illud Valerii Maximi adiciam: 'nulla est tanta humilitas, que dulcedine glorie non tangetur'. Illud quoque expressius Ciceronis annectam: 'vix invenitur' inquit 'qui laboribus susceptis periculisque aditis non quasi mercedem rerum gestarum desideret gloriam'; et hec glorie cupiditas, ut ait idem, 'in magnis animis et ingeniis plerunque contingit, eoque magis si sunt ad rem militarem apti, cupidi bellorum gerendorum'... Non negaverim virtutem neque propter lucrum neque propter gloriam, sed propter se ipsam, imo verius propter Deum et querendam esse et colendam; gloriam tamen, non ut summum premium virtutis sed ut leve aliquid ornamentum, aliquanto difficilius re contemni quam verbo nemo michi quoque negaverit».

 

119

Apud R. Lapesa, De la Edad Media a nuestros días. Estudios de historia literaria, Madrid, 1967, págs. 136-137.

 

120

H. I. Marrou, Saint Augustin et la fin de la culture antique, París, 1958, pág. 507.

Indice